Çay Çöpü
-
özellikle çayı süzgeçsiz koyacak kadar tembellerin yada bu tembelliği "tiryakilik" adıyla gizeyenlerin daha çok dikkatini çeken bişey vardır.
çayı koyarsınız.. çöpleriyle birlikte... şekeri de koyarsınız. başlarsınız karıştırmaya. şeker ve çöpler merkez kaç kuvveti ile bardağın merkezinden kenarlara doğru dağılırlar. bir süre sonra şeker çözünür ve çöpler bardağın kenarında dönmeye başlarlar. çay kaşığını çıkartır kenara koyarsınız.. ama bardak içerisindeki suyun hareketi durduğunda bir bakarsınız ki, az önce suyun hareketinin etkisiyle bardağın kenarlarında hareket eden çöpler, bu kez bardağın tam ortasında toplanmışlardır.
peki bu çöpleri bardağın kenarına iten bir merkez kaç kuvveti var. suyu karıştırdık yani, bu kuvveti yarattık. bu çöpleri bardağın ortasına iten kuvvet nedir peki? neden bütün çöpler kenarıda toplanmıyorda gelip ortada toplanıyor?
-
aslında bilimsel olarak merkezkaç kuvveti yoktur sadece eylemsizlik kanunun belli bir şartı için söylenen bir durumdur..
dogal olarak 2 taraftan bir kuvvet uyguladıgımızı varsayarsak bu kuvvetlerden biri kalkınca stabil kalması gerekmektedir.... peki nie stabil kalmıyor?
onunda çözümü dalga teorisini kullanarak bulabiliriz işin ucunda sisteme enerji vermeyi kestigimizde bile sistemde dalgalar hala mevcuttur bunlar bardagın yüzeyine çarpıp geri gelirler tabiiki çöpleri taşıyarak.....
benim hipotezim bu tartışmaya acıgım -
bardak yüzeyine çarpan dalgaların çöpleri orataya getirmesi için dalganın bardak yüzüne dik çarpması gerekmez mi? oysa biz tek yönlü asimetrik dalgalar yolluyoruz yüzeye. ama bunu düşünmek zekiceydi. tebrik ediorum ama sebebi bu değil. senin dediğin gibi olsa bardağı karıştırdığımız sırada en çok dalgalanma olmuş olurdu, çöpler karıştırdığımız esnada ortada toplanırdı ;) ama çöpler bu esnada tersine kenarlara savruluyor. ama gelgelelim su durduğunda çöpler kenarlarda kalmıyor, ortaya geliyor...
ipucu: hız ve basınç
-
hmmmm o zaman düşünmeye devam edim....
hız ve basınc demişsin mekanikte pek yetenekli degilim elektronik varmı :P
acaba bardagı karıştırdıgımız zaman olucan anaforla bir alakası varmı ?
birde hatam varsa düzelt dostum şimdi bardagın kenarı üzerinde bir nokta aldıgımız zaman eger analitikten ve türevden gidersek o noktaya mutlaka dik olan bir nokta yokmudur...... -
hukukçuyum...fizikten gram anlamam ama hoşgörünüze sığınarak fikrimi söylüyorum...
çayı karıştırdığımız anı gözümüzün önüne getirelim...karıştırdığımız anda bardağın içinde ufak çaplı bir girdap oluşuyor değilmi..ve çayı karıştırdığımız süre boyunca konuyu açan arkadaşımızın dediği gibi merkezkaç kuvveti sebebiyle tüm tortular kenarlarda oluyor ama karıştırmayı bitirdiğimizde yavaş yavaş dönme azalıyor...girdabında herkesin bildiği gibi bir çekim gücü var...yavaşlama başladımı merkez kaç kuvveti girdabın çekme kuvvetine yenik düşüyor ve son tahlilde tortular ortada birleşiyor...
mantıklımı acaba?
-
hmmmm mantıklı aslında bende fizikten anlarım ama mekanikte çok iyi degilim daha çok elektronik o yüzden dalgalara gittim :p
-
gayet güzel. kabataslak bakarsak doğru bile diyebiliriz. tahminimden iyi yaklaşımlar geliyor. ama tam açıklaması bu değil.
-
ya bırakın bunları sallama poşet kullan kafayı karıştırma :)
-
tamam işte cevap buydu :p neyse uzatmadan açıklayım.
çayı karıştırmayı kestiğimizde, içeride hareket eden suyun, bardak yüzeyine sürtünen kısmı sürtünme kuvveti ile yavaşlıyor. iç kısmın hızı çizgisel olarak dış kısımdan daha fazla oluyor. basınç bilindiği üzre yavaş olan yerden hızlı olan yere doğrudur. yada çok yoğundan az yoğuna doğru. hal böyle olunca kenarlara merkez kaçla savrulan çöpler, iç tarafın hızlı olmasının yarattığı alçak basınç nedeniyle iç kısma doğru hareket ediyorlar. ve su durduğunda tüm çöpler ortada kalıyor.
girdabın çekim kuvveti denilen şey de aslında budur. girdap hızlıdır. bu yüzden su içerisinde basınç durgun (yada yavaş) kısımdan hızlı kısma doğrudur. bunu akılda kalması için "girdabın çekim kuvveti vardır" şeklinde yorumlarlar. bu yüzden karatahta'yı doğru cevaplamış bile sayabilirim :) ok hediyeni çay ocağından al hehe
-
eyvallah barthez...zaten ben fizik istemiştim babam hukuk diye tutturdu... : ) hadi konu kapanmıştır o zaman...
-
hocam hocam gidiş yolundan puan verirmisiniz:P