Forum
Aktif konular
Üyeler
Kurallar
Arama
Diyarbakır Hasan Paşa Hanı Diyarbakır Hasan Paşa Hanı
-
Hasan Paşa Hanı Diyarbakır Ulu Camisi’nin doğu girişinin karşısında, Gazi Caddesi’nin üzerindedir Hanın iki kitabesinden öğrenildiğine göre, Diyarbakır’ın
Osmanlılar tarafından alınmasından sonra üçüncü vali olan, Sokollu Mehmet Paşa’nın oğlu Vezirzade Hasan Paşa tarafından 1572-1575 yılları arasında yaptırılmıştır.Tarihçe
Diyarbakır valilerinden Hasan Paşa taralından 1572-1575 yılları arasında inşa ettirilmiş olan bu han, Diyarbakır'ı ziyaret eden seyyahların da hemen dikkatini çekmiş ve han hakkında seyyahlar önemli bilgiler vermişlerdir.
1612 yılında Diyarbakır'ı ziyaret eden Polonyalı Simeon, şehre geldiği zaman indiği Hasan Paşa Hanı'nı,
... Muazzam kârgir bir bina olan bu hanın 500 beygiri barındırabilecek yer altında iki ahırı, rengarenk demir parmaklıklarla çevrilmiş çok güzel havuzu, üç kat üzerine birçok kârgir odaları vardı...
diyerek çok güzel bir şekilde tanıtmıştır. Yine daha sonraki tarihlerde Diyarbakır'a gelen Evliya Çelebi , İnciciyan ve J. S. Buckingam Hasan Paşa Hanından önemle bahsetmişlerdir". Bunlardan Buckingam'm 1815 yılı için verdiği bilgiler arasında hububat piyasasının burada toplandığı hakkındaki kaydı, XIX. yüzyılda da bu hanın büyük bir öneme sahip olduğunu göstermektedir".
Ulu Cami'in doğusunda ve cadde üzerinde olan Hasan Paşa Hanı'nın XIX. yüzyılın ilk yarısında da Diyarbakır'ın en önemli hanlarından birisi olduğu görülmektedir. 3 Ekim 1792 tarihinde Diyarbakır valilerinden Abdi Paşa'nın kethüdası Nuh Beğ zimmetinde olan 54 bin kuruşu ödemediğinden bütün malları bu handa hıfz edilmiştir. 25 Aralık 1802 tarihli bir fermandan Diyarbakır'da eceliyle vefat eden Diyarbakır valisi Zühtü İsmail Paşa'nın eşyalarının yine Hasan Paşa Hanı'nda toplandığı anlaşılmaktadır". 5 Ağustos 1843 tarihli bîr arzda da muhtemelen 1833 yılında Diyarbakır'da vuku bulan yangın esnasında Fransız rahiplerinden birinin eşyalarının kurtarılarak burada saklandığı görülmektedir. Bütün bu belgeler, Hasan Paşa Hanı'nın incelenen dönemdeki önemini ortaya koyduğu gibi Diyarbakır'a dışardan gelip bu handa vefat eden tüccarların tereke kayıtları da Hasan Paşa Hanı'nın önemli bir tüccar hanı olduğunu göstermektedir.
Temmuz 1724 tarihli bir hüccetten "Şehit Mehmed Paşa evkafından" olduğunu tespit ettiğimiz hanın, XIX. yüzyılda yan hasılatının Rağibiyye Medresesi'ne ait olduğu görülmektedir. Diyarbakır ulemasından Küçük Ahmed ve Hacı Mehmed Ragıb Efendi 1840 tarihli arzlarında, söz konusu hanın yan hasılatının Rağibiyye Medresesi'ne ait olduğunu ancak 1833 yılından beri askere kışla ittihaz edildiğini belirterek, 7 senelik icarın yarısı olan 3000 kuruşun ödenmesini ve hanın askerden tahliyesini istemişlerdir. Bununla birlikte 11 Nisan 1842 ve 7 Eylül 1842 tarihli Vilayet Masraf Defteri'nden anlaşıldığı üzere, Hasan Paşa Hanı'ndaki askerler buradan tahliye edilmemiş ve ikamet etmeye devam etmişlerdir. Ancak söz konusu defterlerden 6 ay için 400 kuruş olmak üzere hanın icarının ödendiği anlaşılmaktadır.
Restorasyon
Restorasyonda Muğla'dan getirilen sönmemiş kireç,hayvan kılı,öğütülmüş taş tozu vb. karışımından özenle hazırladıkları Horasan Harcı da denilen bir harç kullanılmış.Bu harç hem yapının orijinal dokusuna uygunluğu hem de binlerce yılı bulan ömrü ile sağlamlığından dolayı tercih edilmiş.Yapının kimi bölümleri silme de denilen bir zımparalama işlemine tabi tutulmuş sadece.
Handa günümüzde telkari işi süs eşyasından antikaya kadar çeşitli eşya satan dükkanların yanı sıra lokanta ve cafelerle bir kitapevi de mevcuttur.Hemen her yaştan insanın uğradığı han Diyarbakır'ın tarihi ve turistik yapıları arasında yer almaktadır. Ayrıca han içinde kafelere rastlamanız da mümkün.
Özellik
Hasan Paşa Hanı’nın en çok dikkat çeken yerlerinin başında batı cephesi gelmektedir Üzerinde kare bir çerçeve içerisine alınmış olan kufi yazılı batı kapısı dışarıya taşkınlık yapmamakta içeriye dönük bir eyvana benzemektedirBasık kemerli bir kapıdan geçildikten sonra beşik tonozlu bir kısma oradan da avluya çıkılmaktadır Avlunun ortasında altı sütunlu, bezemesiz bir şadırvan bulunmaktadırburadaki alt kat odaları sivri kemerlerle avluya açılmaktadır Buradaki revakların üzeri beşik tonozlarla örtülmüştür Altı beşik tonozlu dükkanların ikinci katından taşan iki süslü pencereyle dışarıya açılan orta kısım yapıyı tamamlamaktadır İki renkli taş sıralarının yatay olarak cephelerde kullanılması yapıyı olduğundan da uzun göstermektedir Han’da dikkat çeken diğer bir yanı da iki katın revaklarında yer alan sütunların birbiri üzerine oturmasına karşılık ikinci katta avluya doğru taşan taş konsolların yer almasıdır Hasan Paşa Hanı günümüzde çeşitli amaçlarla kullanıldığından özelliğini kısmen olsa yitirmiştir.
-
2005 yılında burada çay içmiştim o zaman küçük tabure küçük masalar vardı ellerinde kocaman tesbhli adamlar vardı hoş bi mekandı.
-
Doğrudur hocam. Bayağı bir restorasyon yapıldı. Şimdi çok iyi kafaler var. Bir ara yasak geldi nargile için ama kaldırıldı. Şu an nargile içiliyor. O tarihi mekanda içmenin hali başka tabi.
Ayrıca eski para koleksiyonu, antika, pul koleksiyonu yapanlar içinde çok hoş dükkanlar var.
Han'ın bodrum katında da kitabevi var işte. Makale ve resimleri blogum için derledim buraya da atayım dedim.
Bu klibi yapmıştım izleyebilirsiniz: http://www.facebook.com/video/video.php?v=1204998331598&ref=mf
-
Ben orada 10 yıl önce damında kuş avlıyordum:)
-
diyarbakır güzel yerde bölücülerin yuvası olması insanı diyarbakırdan soğutuyor. :W
-
Ulan bir an Laleli'deki Taş Han sandım :D Aynı tarzda koridor, avlular, tabureler vs.. Tabi bunların hepsi birbirine benzer aynı mimarinin ürünleri ama...
Tevekkeli boşuna Diyarbakır'lı çok değilmiş Taş Han'da. Demek kendilerini Hasan Paşa Hanında hissetmişler.
-
hanların genel yapısı 4 duvardan oluşuyor oldugundan olmasın bir birine benzemesi
-
Doğru hanlar birbirine benziyor. Yani osmanlı mimarisine hepsinde rastlayabilirsiniz. Mesela yolların geçtiği yer olduğu için benim bildiğim diyarbakır merkezde tarihi 4 tane han var. Hepsi de birbirine benziyor.
-
buranın kahvaltısını çok methediyorlar
-
Kahvaltıcı kadri usta iyidir ya :|
Tam bitişiğinde kafeyi arkadaşın dayısı işletiyor.. Kahvaltısı da bayağı iyi kadrinin harbiden.
-
nedendir bilmem oranın nargilesinden tat almıyorum değiştiirmeleri
lazım yapmak bilmiyor nargilecisi
Kısayol
Şikayet
Özel Mesaj
Alıntı yap
Cevapla